Terapide hangi sorularla karşılaşabilirsiniz? Psikolog hangi soruları sorar? Bu yazıda terapide sorulabilecek sorularla ilgili bilgi vermeye çalışacağım.
Terapist Neden Soru Sorar?
Psikoterapist hemen hemen her soruyu sorabilir ancak bu sorular genellikle konunun bağlamına uygundur ve şikayetinizle ilgilidir. Yani terapist terapinin amacına uygun şekilde bilgi toplamak için soru sorar. “Hangi sorular terapi ile ilgili olmayabilir?” bununla ilgili de daha sonra bir yazı paylaşmaya çalışacağım.
Şunu da açıkça söylemeliyim ki terapistinizin sorduğu her soruyu cevaplamak zorunda değilsiniz ancak terapiden maksimum fayda sağlayabilmek için bazı kritik sorular açıkça cevaplanabilir. Cevaplamak istemediğiniz sorular, konuşmak istemediğiniz konular varsa bu isteğinizi ise seans sırasında dile getirebilirsiniz. Böylelikle daha etkin bir seans yürütmüş olursunuz.
İlk Sorular
İlk sorular bilgi toplama sorularıdır. Bu sorular danışanı yakından tanımaya yöneliktir?
- “Sizi terapiye getiren sebep nedir?”
- “Problem ne zaman başladı?”
- “Şu (o anda) anda aklınızdan ne geçti/geçiyor?”
- “Olay anında ne hissettiniz?”
- “Bugün ne konuşmak istersiniz?”
- “Terapiden beklentiniz nedir?”
gibi sorular danışanı çok fazla vakit kaybetmeden tanımaya yöneliktir.
Daha sonraki sorular genellikle var olan problemi yakından görmek, durumu daha açık hale getirmek içindir. Bunlara örnek olarak;
- “Sizce problemin kaynağı ne olabilir?”
- “Her zaman böyle mi düşünürsünüz?”
- “Bu olmasaydı başka hangi probleminiz olurdu?”
- “Sorunu çözmek için hangi yolları denediniz?”
- “Bu sorunun sizce başka sebepleri olabilir mi?”
gibi sorulardır. Bu sorular problemin detaylarını açmak ve sizi asıl soruna yaklaşma konusunda cesaretlendirmek içindir. Aynı zamanda çeşitli yapılandırma soruları sorulur ki bunlar danışana farkındalık sağlamaya yöneliktir. Olay veya duruma daha şeffaf ve ön yargısız bakabilmesine hizmet eder. Bunlar;
- “Siz de buna katılıyor musunuz?”
- “Başka türlü düşündüğünde ne görüyorsunuz?”
- “Eğer şu kişi değil de başkası olsaydı ne yapardınız?”
- “Bu sizin için ne anlama geliyor?”
gibi sorulardır. Bu sorularda amaç yüzleştirmektir. Bu yüzleşme genellikle ilk başta zorlayıcı olsa de sonrasında onarıcı etki yapabilir.
Müdahale Soruları
- “Başka nasıl düşünebilirsiniz?”
- “Ona kızmak sorunu çözdü mü?”
- “Bu durum neye hizmet ediyor?”
- “Sizi zorlayan başka bir şey olabilir mi?”
Bu sorular duruma farklı açıdan bakabilmek ve o anki tutumu değiştirmeye yönelik adımlar atabilmek içindir. Soruları sorma amacımız genellikle danışanda oluşan negatif havanın yönünü değiştirerek farklı bakış açıları kazanmasını sağlamaktır.
Sonlandırma Soruları
Seans sonunda sorulan tipik sorular vardır. Bunlar seansın tamamlanmasının an meselesi olduğuna, mutlaka konuşulması istenen bir konu varsa sorulmasına davet gibidir.
- “Bugün paylaşmak istediğiniz başka bir konu var mı?”
- “Bu konuya önümüzdeki görüşmede devam edelim mi?”
gibi sorulardır. Böylelikle seansın tamamlandığı hissettirilir ve bir sonraki görüşme için plan yapılır. Size terapistiniz hangi soruları sordu? Bunula ilgili yorumlarınızı ve sorularınızı bekliyorum.