Ortoreksiya Nervoza, en geniş tanımıyla sağlıklı beslenme takıntısıdır. Bu problem ilk olarak daha sağlıklı yemekler yemeye yönelik masum girişimlerle başlamaktadır. Ancak bu bireyler daha sonraki dönemlerde tükettikleri ürünler konusunda hata yapmamak için yiyeceğin kalitesi ve saflığı üzerine aşırı ilgi duymaya başlayarak takıntılı davranışlar geliştirmektedirler. Bu kişiler öz-saygılarını yaptıkları katı diyet alışkanlıklarıyla bağdaştırıp, kendilerini diğer insanlardan daha üstün görme eğilimine sahiptirler.
Ortoreksiya Nervoza‘ya sahip bireyler genellikle kendi katı diyet kurallarına göre seçip tükettikleri belli ürünler dışında yiyecek alımını kesinlikle reddedip, çoğunlukla kendi yiyeceklerini kendileri hazırlayıp her yere bu yiyecekleri götürürler. Aynı zamanda bu kişilerin sağlıksız yiyecekler konusundaki takıntıları zamanla daha ileri boyutlara çıkıp, bedenlerine herhangi bir sağlıksız yiyeceği almamak için kendilerini aç bırakmaya yönelik davranışlar gösterme eğilimleri de görülebilmektedir.
Ortoreksiya Sebepleri
Ortoreksiya çeşitli sebeplerden kaynaklanabilmektedir. Ayrıca sağlıklı beslenme takıntısının altında yatan sebeplerin araştırılmasının, bozukluğu anlamakta önemli bir etkisi olduğuna inanılmaktadır. Bu sebeplerden bazıları;
- Çeşitli korkulardan kaçmak,
- Daha zayıf görünebilmek,
- Özgüveni arttırmak,
- Yiyeceği kullanarak kimlik yaratma çabasında olmak.
Tükettikleri besinler ile ilgili aşırı takıntılı olan bu bireyler, sosyal ilişkilerinde bozulmalar yaşayabilmektedir. Bu durum onların asosyal olmalarına ve depresif semptomlar geliştirmelerine neden olabilmektedir. Bununla birlikte beslenme konusu bu bireyler için en önemli şey haline geldiği için, gün içinde zamanının büyük bölümünü yemek üzerine düşünerek geçirirler ve bu durum bireylerin günlük yaşamını olumsuz yönde etkiler.
Bireyler, ortoreksiya ve sağlıklı beslenme alışkanlığının arasındaki farkı anlamakta bazen problem yaşayabildikleri için bu bozukluğun farkedilmesi başlarda biraz zor olabilmektedir. Bu iki durumu birbirinden ayıran başlıca özellikler şunlardır;
- Günlük beslenme planları çok fazla vakit alıyorsa ve beslenme konularına yönelik aşırı bir ilgi varsa,
- Uygulanan diyete uyulmadığı takdirde birey ciddi anlamda suçluluk ve kendinden nefret etme derecesinde duygular hissediyorsa,
- Uygulanan bu beslenme programları bireyin sosyal hayattan uzaklaşmasına sebep olup, yalnızlaşmasına sebep oluyorsa; bu durum ortoreksiya’nın belirtileri olarak değerlendirilebilmektedir.
Ortoreksiya ile Başa Çıkma
Bu bozukluk için kullanılan psikoterapilerin etkili olabilmesi için öncelikle bireyin bir problemi olduğunu kabul etmesi önemlidir. Daha sonra diğer yeme bozukluklarında olduğu gibi bireylere psikoterapi desteği ile birlikte daha uygun beslenme alışkanlıkları kazandırılmaya çalışılmaktadır. Dünyada halen bu bozukluğun ortaya çıkma nedenleri üzerinde çalışılmaktadır.