Gelişen teknoloji ile birlikte birçok alanda olduğu gibi psikolojide de gelişmeler yaşanıyor. Çevrimiçi mesajlaşma ve internet üzerinden psikolojik destek sağlayan platformların kullanılmasıyla başlayan terapötik amaçlı internet kullanımı; günümüzde internet erişimi ve hızının artmasıyla video konferans yoluyla online terapinin yaygınlaşmasına sebep oldu. Online terapinin avantajları olduğu gibi bazı dezavantajları da bulunmakta. Aynı zamanda kime ve nasıl uygulanacağı da bu bağlamda önem arz etmektedir.
Online Terapi Avantajları
Online terapi bazı durumlarda yüz yüze görüşmelere göre daha makul ücretlerde olduğu için psikolojik desteğe ihtiyacı olan kişilerin terapiste ulaşmasını kolaylaştırıyor. Geç kalma, trafiğe takılma, şehir değişikliği durumunda da görüşmelere devam etmenin mümkün olması çok büyük bir kolaylık sağlıyor. Aynı zamanda psikoterapinin kesintiye uğraması da engellenmiş oluyor. Terapiye daha kolay ulaşılması da en nihayetinde birey ve toplum ruh sağlığı açısından koruyucu ve önleyici bir görev de görüyor.
Online terapi yoluyla sosyal anksiyete daha az yaşanıyor. Özellikle dışarıya çıkmak için herhangi bir psikolojik veya fizyolojik engeli bulunan bireyler için büyük bir yarar sağlanmış oluyor. 2009 yılında 148 hakemli video konferans yöntemi ile uygulanan bir araştırma sonucunda yüksek danışan memnuniyeti ve pozitif sonuçlar gözlemlenmiş. Yine yapılan araştırmalar sonucu terapötik ilişki anlamında online ve yüz yüze terapi arasında önemli bir fark bulunamamıştır.
Online Terapi Dezavantajları
Her ne kadar teknoloji gelişmiş olsa da bazı zamanlarda bağlantıda kesilmeler, kullanılacak cihazlarda şarj sorunları yaşanabilmektedir. Bu gibi durumların terapi seanslarına olumsuz etkileri olabilmektedir.
İnternet ortamı çeşitli güven sorunlarına sebep olabilmektedir. Uzmanlar açısından internet üzerinden terapi yapmak daha büyük bir sorumluluk oluşturmakta ve adli süreçler başlatılabilmektedir. Danışan ile terapistin iletişimi kameranın kapsadığı alan ile sınırlı olduğu için seans sırasında yapılan gözlemlerde eksiklikler olabilmektedir.
Terapötik İlişki
Online terapinin en önemli dezavantajlarından biri de terapötik ilişkiyi kurmanın ve sürdürmenin yüz yüze yapılan görüşmelere göre daha zor olmasıdır. Güvenli bir ilişki kurmak, empati duygusunu hissettirmek terapötik ilişkiyi kurmak için temel basamaklardır. Ne yazık ki online terapi yoluyla bu ve benzeri bir çok konuda duygu geçişlerini sağlamak yüz yüze görüşmeye göre çok daha zor gerçekleşmektedir.
Online Terapi Kimlere Uygulanabilir?
Online terapi çalışılacak danışanın ve uygulanacak yöntemlerin uyumluluğu büyük bir önem arz etmektedir. Günümüzde bu konuyla ilgili araştırmalar sürdürülmektedir. Uzmanlar birçok ekol ve yöntem kullanarak birçok danışan ile terapi gerçekleştirebiliyor. Bu bağlamda yapılan araştırmalara göre online terapide aşağıda listelenen vakaları gerçekleştirilen süreçlerinin faydalı olduğu açıklanmıştır (Wagner ve Lange, 2008).
- TSSB
- Uyku bozuklukları
- Majör depresyon
- Panik bozukluk
- Agorafobi
- Karmaşık yas
- Tükenmişlik sendromu
Son zamanlarda bağımlılık çalışmalarında da online terapi yaygınlaşmaya başlamıştır. Bu bağlamda Kabul ve Kararlılık Terapisi, Bilişsel Davranışçı Terapi, Şema Terapi en çok kullanılan ekollerdendir.
Özetlemek gerekirse, teknolojik gelişmelerin psikoloji alanına bir yansıması olan online terapinin hem yararları hem de zararları olabilir. Bilimsel olarak kanıtlanan birçok avantajı ve etik anlamda kabul görmesi dolayısıyla kullanıma uygundur. Fakat dezavantajları olabileceği göz ardı edilmemeli ve uygulanacak terapi yöntemi ve kişiye uygunluğu da daima göz önünde bulundurulmalıdır.
Merve İşçi | Klinik Psikolog
Referanslar
- S. Bouchard, B. Paquin, R. Payeur, (2004). Delivering Cognitive Behavior Therapy for Panic Disorder With Agoraphobia in Videoconference.
- İ. Bozkurt, (2013). Psikolojik Yardım Uygulamalarında Yeni Trend: Online Terapiler.