Yalan söyleme davranışı sosyal bir eylemdir ve küçük yaştaki çocuklar da sosyal davranışları gözlem yaparak öğrenir. 4 yaşından önce resmi olarak da bir çocuğun yalan söylediği kabul edilmez. Bunun sebebi çocuğun henüz beyin gelişimi ve zihinsel gelişiminin bu tür sosyal durumları öğrenme aşamasında olmasındandır. Ama 4 yaşından sonra çocuk gözlem yaparak öğrendikleriyle gerçeği çarpıtmaya başlayabilir.
Gerçeği çarpıtma sosyal bir eylem olduğu için çocuk bunu gözlemleyerek öğrenir. Yani her çocuk iyi doğar ve masumdur. Peki neden yalan söylemeye başlıyorlar?
Yalan Sosyal Bir Eylemdir
4 yaşından önce yaptıkları davranışlar karşısında maruz kaldıkları tutumlar çocukların yalan söylemesinde etkili olur. Örneğin ebeveyn için değerli bir objeyi düşürerek kıran bir çocuk bunu anne veya babasına itiraf ettiğinde öfke, ceza veya faklı türde acı verici durumlarla karşılaşırsa bu acı verici sonuçtan kurtulmanın yolarını arar.
Yalan söylemeye artık bir kez başlayan çocuk, çoğu zaman doğruyu söylediğinde de cezalandırılabilir. Bu sefer çocuk ‘ben ne de olsa cezamı çekiyorum, böylece her seferinde yalan söyleyebilirim’ diye düşünebilir.
Çocukta Yalan Söylemenin Önüne Geçmek
Çocukta yalan söylemenin önüne geçmek içinse oldukça basit bir yöntem söyleyeceğim. Çocuğunuzun yalan söylediğini fark ettiğinizde artık ona kızmayın, ceza da vermeyin. Şu ana kadar işe yaramadı. Bundan sonra da yaramayacak. Ona şunu yapın. Yalan söylediğini fark ettiğinizde ona inanmış gibi davranın.
Gerçekten inanmış gibi. Böylece ona güvendiğinizi, ona her zaman inandığınızı göstermiş olacaksınız. O da ‘ben güvenilir biriyim, inanılan biriyim, benim yalan söylememem gerekir’ diye kendi kendine düşünmeye başlayabilir. Sonrasında hangi davranışlarla karşılaştığınız ve yalan söyleme davranışında değişiklik olup olmadığını bize yorum olarak yazabilirsiniz.