Çiğdem Kağıtçıbaşı Kimdir?

1940 yılında İstanbul’da dünya gelen Çiğdem Kağıtçıbaşı, Robert Koleji’nden mezun olduktan sonra eğitimine Amerika Massachusetts’teki Wellesley Koleji’nde (Wellesley College) psikoloji alanında devam etmiştir. 1967 yılında Berkeley’deki Kaliforniya Üniversitesi’nde sosyal psikoloji alanında doktorasını vermiştir. Daha sonra Türkiye’ye dönen Kağıtçıbaşı, 1969 – 1973 yılları arasında ODTÜ, 1972-1982 yıllarında Boğaziçi Üniversitesi psikoloji bölümünde görev yapmış son olarak 1995 yılında Koç Üniversitesi’ne geçmiş, 2017 yılına kadar ders vermeye devam etmiştir. Aynı zamanda Duke, Columbia, Harvard ve Kaliforniya – Berkeley Üniversitelerinde de misafir öğretim üyesi olarak görev almıştır.

En Çok Atıf Yapılan Psikolog

Çiğdem Kağıtçıbaşı, Türkiye’de sosyal psikoloji denince akla gelen ilk isimlerden birisidir. Sosyal psikoloji ve sosyoloji alanında bilimsel temellere dayalı araştırmalar yapmış ve yaptığı araştırmalarla topluma hizmet etmiştir. Sadece psikoloji bilim insanı değil aynı zamanda bir sosyal bilimcidir. Eğitimci olan ailesinin “topluma hizmet en büyük ideal olmalıdır” anlayışıyla büyümüştür. Günümüz koşullarında bile uygulanması zor çalışmaları 70 ve 90’lı yıllarda uygulamıştır.

Çalışmalarını her zaman sahada sivil toplumla beraber sürdürmeyi tercih etmiş, bu şekilde daha iyi sonuç alacağını düşünmüştür. Henüz Türkiye’nin gündemi bile değilken kadın, çocuk, bireyselcilik, değişen aile yapısı gibi konularda araştırmalar yürütmüştür. Kültürlerarası benlik ve aile modeli çalışmalarıyla psikolojide Amerika egemenliğine karşı çıkmıştır. Batının batı odaklı sosyal bilimini reddetmiş, kabullenilmişleri hep sorgulamış ve bunu çok öncelerden bu yana yapmayı sürdürmüştür.

Çalışmaları

• Çocuğun Değeri Araştırması’nda çocuğun aile için taşıdığı anlam, çocuğa atfedilen değerler, ailelerin neden çocuk sahibi oldukları gibi soruların yanıtlarının aranmasının hedeflemiştir.
• Özerk-İlişki Benlik Kuramı çalışması, özerklik sürdürülürken ilişkileri sürdürmeye de eğilimli olmanın bir sonucu olarak önerilmiştir.
• 1993 yılında kurulmasında öncü olduğu Anne Çocuk Eğitim Vakfı‘nda (AÇEV) erken çocukluk eğitimi ve yetişkin eğitimi alanlarında bilimsel temele dayalı programlar geliştirmiştir.
• Aile Değişim Modeli kapsamında sunduğu açıklamalar, Türk aile yapısının anlaşılması için oldukça yararlı bilgiler sağlamıştır.
• Koç Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Merkezi’ni kurmuş ve yönetmiştir.
• Türkiye‘de çocuk gelişimiyle ilgili konularda UNICEF’e danışmanlık yapmıştır.

Türkçe ve İngilizce olarak kaleme aldığı, çeşitli bilimsel dergi ve kitaplarda yayınlanan 200’e yakın makalesi vardır ve toplam 28 kitaba yazarlık yapmıştır.

2 Mart 2017 tarihinde vefat eden Prof. Dr. Çiğdem Kağıtçıbaşı, psikoloji alanında çalışan araştırmacılar için motivasyonel bir model olmaya devam etmektedir.

Vuslat Şeyma Güneş | Psikolog