Bulimia nervosa, aşırı yeme nöbetlerinden sonra telafi edici amaçla yapılan kusma davranışlarıyla karakterize edilmektedir. Ayrıca bulumik olan bireyler, kendi beden şekilleri ve kiloları ile aşırı ilgilidirler. Bu durum kişinin özgüveninin ve özsaygısının kendi bedenini algılayış şekline göre değişmesine sebep olabilmektedir.
Nedenleri
Yapılan araştırmalara göre, bulimia nervosa’nın tam olarak nedeni bilinememektedir. Ancak bu durumu tetikleyebilecek bazı faktörlerin birlikte yaşanmasından dolayı bu bozukluk ortaya çıkabilmektedir. Bu faktörler genetik, çevresel ve psikolojik olarak tanımlanabilmektedir. Bunların başında, çocuklukta yaşanan travma ve istismar geçmişi, yakın birisinin ölümü, ebeveynlerin boşanması ya da taşınma gibi stresli durumlar, sosyal çevreden kabul görme arzusu ve mükemmeliyetçilik gibi nedenler gelmektedir.
Bulimia nervosa’nın iki ana özelliği bulunmaktadır. Bunlar; kısa zaman aralıklarında (iki saatte bir) aşırı miktarda yemek yeme ve yemek yerken kontrolünü kaybetme hissidir. Bu kişiler yemek yerken kendilerini durduramayacaklarını hissederler. Bu aşırı miktarlarda yeme davranışından sonra bireyler durumu telafi etmek için çeşitli yöntemler kullanmaktadırlar. Bu yöntemler; kusma, oruç tutma, aşırı egzersiz yapma ya da ishal yapıcı ilaçlar kullanma olarak ortaya çıkabilmektedir. Beslenme alışkanlıkları önemli derecede bozulan bu bireyler, bu telafi edici yöntemleri kullandıktan sonra büyük bir utanç, suçluluk ve iğrenme hissederler. Zamanla bu bireylerin yeme davranışları daha da kontrol edilemez ve mecburi hale gelmektedir. Anoreksiyanın aksine bulimia olan bireyler kendi normal kilolarındadır ve yeme ritüellerini gizli tuttukları için geç teşhis edilen rahatsızlıklardan biridir.
Belirtileri
Bulimia’nın başlıca belirtileri fiziksel, psikolojik ve davranışsal olarak ortaya çıkabilmektedir. Bazı bireylerde, bütün bu belirtiler birlikte de görülebilmektedir. En sık görülen semptomlar;
- Bireyin kilosunun sıklıkla değişmesi,
- Kusma yüzünden yanak ve çene etrafında şişlikler, dişlerin zarar görmesi ve kötü kokan nefes,
- Kadınlarda regl düzensizlikleri,
- Bayılma ve titreme,
- Sürekli yorgunluk hissi, uykusuzluk,
- Depresyon ve endişe,
- Yalnız yemek yeme ve genellikle yalnız vakit geçirme,
- Sürekli tartılarak ve aynaya bakarak vücut şeklini kontrol etme,
- Yiyeceklerle ilgili sır tutma ve yalan söyleme,
- Kendi kendine zarar verme, madde kullanımı ve intihar davranışlarıdır.
- Bulimia’nın ilerleyen safhalarında ciddi tıbbi problemlere sebep olduğu bilinmektedir. Bu bireylerin en genel şikayetleri; kronik boğaz ağrısı, hazımsızlık, mide yanması, sık sık kusmadan dolayı kaynaklanan yemek borusu ve mide iltihabı, mide ve bağırsak ülserleri, ciddi boyutlarda kabızlık ve ishal, kemiklerin zayıflaması, kısırlık ve kalp rahatsızlıklarıdır.
Bulimia ve Psikoterapi
Bulimia ile ilgili farkındalığa sahip olmak; bozukluğun ilk belirtilerini anlamak ve sonrasındaki terapi sürecinin daha sağlıklı ilerlemesini sağlayabilmek için önemli bir yere sahiptir. Terapilerde öncelikli olarak kusma davranışını engellemeye, daha sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırmaya ve kusma davranışının altında yatan sebepleri saf dışı bırakmaya yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Aynı zamanda bireysel terapilerin yanısıra aile ve grup terapilerinin de iyileşme sürecinde önemli bir katkısı olduğu kanıtlanmıştır. Bulimia nervosa için en etkili terapi şekli, ilaç ve psikoterapinin birlikte kullanılmasıdır.