LBGTI terimi son yıllarda giderek daha fazla ilgi görmekle birlikte daha ‘görünür’ ve konuşulur hale gelmiştir. Bu durumun bir cinsel ‘tercih’ olmadığını, yönelim olduğunu bilenlerin sayısı gittikçe artmaktadır.
Fakat çocuklar, ergenler ve yetişkinler bu tür düşüncelerini ve yönelimlerini aileleri ve çevreleriyle paylaşmadan yıllarca sessiz kalabilmektedir.
Bu yazıda ebeveynlerin, öğretmenlerin, aile bireylerinin ve arkadaş çevresinin, tanıdıkları LGBTI bireylerine karşı tutum ve yaklaşımlarından bahsedilmektedir.
Bilgi Arayın
Bu yazıyı okuyor olmanız bile, ilk adımı başarıyla attığınızın göstergesidir. Günümüzde LGBTI hakkında çok sayıda yazı, bilgi ve araştırma bulunmaktadır. Farklı kaynaklarla bilginizi güçlendirmeye ve güncel şekilde takip etmeye çalışın.
Bu konu hakkında sadece bilgi arıyor olmanız bile, birey için gerçekten çaba sarf etmek istediğinizi gösterir. Bu sayede LGBTI hakkındaki basmakalıp inanışların ötesine bakmayı öğrenir, aklınıza her gelen ‘rahatsız edici’ soruları sormak zorunda kalmazsınız. Kapsamlı bilgiye sahip ve konu hakkında ilgili olduğunuzu anladığında, ilgili birey size sorularla da gelebilir ve bu da güven içinde kuvvetli bir bağ oluşumu sağlar.
Destek
Bireyin cinsel yönelimi veya cinsiyet kimliğiyle nasıl başa çıktığınız, büyük ölçüde kişinin geleceğini belirler. Birey, aile ve çevresi tarafından takdir edilmediğini ve desteklenmediğini hissettiğinde, aileden çekilme ve içine kapanma şansı yüksektir.
Başlangıçta bireyin yönelimi hakkında yorum yapmak veya yardımcı olmak zorunda değilsiniz, sadece dinleyip durumu anlamaya ve empati duymaya çalışılmalıdır. Destek bazen bireyin yargılanmadan dinlendiğini hissettiğinde başlar.
Gereksiz Açıklamalardan Kaçının
Bireyin yönelimini kendi isteğiniz üzere ‘gizli’ tutmaya çalışmayın. İnsanlar bunu korumak amacıyla yapsalar da, bireyler insanlar tarafından reddedilmiş hissetmekte ve onlardan utanıldığını düşünmektedirler. Bir heteroseksüele (karşı cinsle olan ilişki) karşı bu durumda normalde nasıl tutum sergileniyorsa, aynı şekilde burada da devam ettirmek gerekir. Bireyin izni dahilinde kendi ne zaman açıklamak isterse o zaman açıklama yapılmalıdır. Partner belirtilmeye gelince, tıpkı heteroseksüel bir ilişkide olduğu gibi, çok fazla detaya girmeden sadece isim belirtilmesi çevresi için yeterli olmalıdır. Karşı taraf zaten bu sayede cinsel yönelimini gereksiz açıklamalara gerek kalmadan anlamış olacaktır.
LGBTI Bireyi Tanımayı Deneyin
Çocuğunuzun arkadaşlarını veya partnerini merak edin. Bireyin arkadaşlarından veya medyadan etkilenip etkilenmediğini kendinizce sorguluyor olabilirsiniz. Bazı ebeveynler çocukları ‘farklı’ davrandığında bu davranışı değiştirmek amacıyla cezalandırır ve çocuklarının LGBTI’lerle iletişim kurmasını ve bilgi almasını yasaklar. Bu da, bireyin muhtemelen bir şeyleri gizlemesine ve kotu iletişimine yol açar.
Eşcinsellik toleransı ölçmek için yapılan bir araştırmanın sonucunda, 7 kişiden 6’sı “eşcinsel komşu ister misin?” sorusuna “hayır” cevabını vermiştir. Bu ankete “evet” yanıtını verenlerin ortak noktası ise LBGTI bir bireyi tanıyor olmalarıdır. İnsanlar genelde bilmediği ve kontrol altına alamadığı konulardan korkmaktadır. Bu yüzden bireyin çevresi dışında da bağımsız olarak LGBTI bireylerle iletişim kurup daha farklı bakış açılarına sahip olabilirsiniz.
Bu Soruları Sormayın
Nasıl? Ne zamandan beri? Neden? Tedavi edilebilir mi? gibi sorular sormaktan kaçının.
Cinsel yönelimlerin ve cinsiyet kimliklerinin nedenleri hakkında henüz yeterince bilgiye sahip değiliz. Hala araştırılmakta olan bir konunun nedenini, LGBTI bireyinden açıklamasını beklemeyin.
Bununla birlikte, bazı ebeveynler hamilelik sırasında veya çocuklarını büyütürken yanlış bir şey yapıp yapamadıklarını merak ederler. Ebeveyn olarak çocuğunuzun cinsel yönelim veya cinsel kimlik olgusu üzerinde hiçbir etkinizin olmadığına dair araştırmalar vardır.
Neyi yanlış yaptığınızın sorusu çocuğunuza zarar verebilir ve çocuğunuzun kendini yanlış tanımlamasına neden olabilir. Bireyin kararına saygı duyup cinsel yönelimini değiştirmeye veya sırf bunun için terapiye yönlendirmekten kesinlikle kaçının.
Zaman Verin
LGBTI’ye olan bakış açımız genelde kendi yetiştirilme biçimimize, ailemizdeki değerlere, kültürümüze, dini inançlarımıza ve geleneklerimize bağlıdır. Bireyin geleceği için sahip olduğunuz umutlar ve hayaller bundan kaynaklanır.
Bu beklentiler ve hayaller bireyin cinsiyeti ve cinsel yönelimiyle çelişebilir, buna hazırlıklı olun. Birey adaptasyon sürecinde olabilir ve kendisi de henüz karar vermemiş olabilir. Bu her ne kadar kafa karıştırıcı gelse de kendilerini keşfetmek için onlara zaman tanımanız önemlidir.
Yardım Almaktan Çekinmeyin
LGBTI bireyleri ailelerine zarar vermemek için genellikle cinsel kimliklerini gizlemeye veya bastırmaya çalışırlar. Bununla birlikte, reddedilmekten veya sizleri hayal kırıklığına uğratmaktan korkarlar. Bu nedenle etraflarındaki insanlara çoğunlukla açık ve dürüst olamaz ve çekinirler.
Bu gibi durumlarda bir uzmandan yardım talep etmek doğru karardır. Bu sayede bireye karşı doğru tutumu öğrenebilir, terapi sayesinde empati duygunuzu ve aradaki iletişimi güçlendirebilirsiniz.
Dünyaya gelmeden önce “sağlıklı olsun yeter, cinsiyet önemli değil” gibi sözler söylenirken, nasıl oluyor da bu sözler birdenbire unutuluyor ve tek hayali ‘hissettiği’ gibi yaşamak olan insanlardan rahatsız olunuyor?