Çocuğun resimleri, kişi ve olaylar karşısındaki duygu ve düşüncelerini bize yansıtır. Çünkü özellikle sözlü iletişim kurmada güçlük çeken bazı çocukların sözsüz dili oluşturması ve anlatması daha kolaydır.
Resimler yaşlara göre farklılık gösterir. Özel durumları olan çocukların resimleri ise diğerlerine göre daha da farklı olabilmektedir. Çocuğun iç dünyası ve yakın çevresi ile olan ilişkileri hakkında bilgi edinmekte resmin önemli bir yeri olduğu konusunda bütün uzmanlar hemfikirdir. Şüphesiz sadece resimleriyle çocukla ilgili bir değerlendirme yapmak da hatalı olur.
5 – 6 Yaş Çocuk Resimleri
5 yaş çocuklarının çoğu bir kafa ve gövde çizebilir. Anlamlı resimler yapar ve önceden neyi çizeceklerini planlayabilir. Kendi duygularını ortaya koymaya başlar ve genellikle kullandıkları ve en sevdikleri figür insandır. Fakat insan resminin yanı sıra ilişkide oldukları nesneleri de çizmeye başladıkları görülür. Bu dönemde ebeveynler çocuklarının çizdiği resimlere ilgi göstermelidir. Çünkü çocuk bu ilk resimlerini göstermek ve açıklamak arzusundandır. Aynı zamanda bu ilk resimler kişiliklerini, duygularını ve isteklerini açıklar. 6 yaşına gelindiğinde çocuğun daha gerçekçi ve ayrıntılı resimler çizmeye başladığını görebiliriz. Artık nesneleri mekana göre çizmeye, yer çizgisini daha iyi yerleştirmeye başlarlar. Bu dönemin ilginç bir özelliği bir gün çizdiği figürün ertesi gün çizilen figürle aynı olmamasıdır. Örneği bugün çizdikleri bir ağaç ertesi gün farklı olabilmektedir. Uzmanlar bu durumu çocukların gördüklerini değil bildiklerini çizmesi olarak açıklamışlardır.
Resimlerin Anlamları
Resimlerdeki figürlerden birinin geniş ifade edilmesi genellikle bu çocuğun o figüre özlem duyduğunu göstermektedir. Sürekli ilişkide olduğu birisini çizmemek (örneğin kardeş) kıskançlığı ifade edebilir. Çocukların kendilerini yalnız çizmeleri duygusal olarak ihtiyaçlarının karşılanmadığı, yardım gereksinimleri olduğu şeklinde yorumlanabilir. Bu tür resimler genellikle ebeveynlerin ilgisiz olduğu durumlarda ortaya çıkabilmektedir. Kuş veya bulut resimleri aşırı baskı altında olduğu, özlem duyduğu özgürlüğü ifade edebilir.
Çocuk duygularını ifade etmek için renkleri de kullanır. Mat ve soğuk renkleri kullanarak çizdiği figürler o figüre olan nefreti ve kızgınlığı gösterebilir. Evini veya ailesini siyah renklerle çizen çocuk bu ortamda mutsuz olduğunu ifade etmek amacındadır. Ayrıca figüre yönelmiş yılan, şimşek, bıçak, testere v.b. objeler de o figüre olan nefreti ve çatışma isteğini simgeler. Bir çocuktan kendisini, annesini, babasını veya herhangi bir şeyi çizmesini istediğinizde farklı bir şey çiziyorsa çizmesini istediğiniz figürü reddediyor olabilir. Örneğin bir aile resmi çizmesini istediğiniz çocuk, resmin içine babayı almamışsa bu durum babadan hoşnut olunmadığı hatta onu reddettiğini düşündürebilir. Aslında yaşanan bir durumun tersini çizen bir çocuğun o durumu reddettiğinden bahsetmek yanlış olmayacaktır. Karalama ve garip şekilde çizilen resimler (örneğin amuda kalkmış çocuk) de çocuğun hareketli ve coşkulu bir mizacı olduğunu düşündürebilir. Gülümseyen yüzler çizmek tahmin edeceğiniz gibi mutlu bir çocuktan beklediğimiz resimlerdir. Aynı zamanda birbiriyle el ele tutuşmuş figürler, kalp, çiçek gibi objeler sevgi ifadeleridir.
Kendini bir yerlere hapseden resimler çocuğun suçluluk duyduğunu veya bir bunalımının olduğunu düşündürebilir. Evde kapalı bir çocuk veya aile resmi bu dönemdeki çocuğun okul korkusu yaşamaya başladığını düşündürür. Yüzü veya sırtı dönük figürler kaygıyı veya gerginliği ifade eder. Özenilmemiş bir figürün büyük çizilmesi de o figürle gergin ve olumsuz bir ilişkiye işarettir. Tek başına bir ağaç veya sabit bir nesne çizmek çocuğun içinde bulunduğu yalnızlık duygusunu belirtir. Bir babaanne, anneanne veya bakıcı figürü, çocuğun yalıtılmışlığını ve ailesinden dışlandığını gösterebilir.
Son olarak başında da ifade ettiğim gibi çocuk resimleri onu anlamada tek başına yeterli değildir. Her zaman onu anlamak için yaşantısını dikkatle gözlemeli, sözel ifadeleri ilgiyle dinlenmelidir. Ancak çocuğun resimleriyle verdiği mesajlar, onu daha iyi anlamanıza ve dolayısıyla daha iyi iletişim kurmanıza yardımcı olacaktır.
merhaba. 6,5 yaşında bir oğlum var. dün ondan ailemizin resmini yapmasını istedim. bir A4 kagıdının ortasına evi çizmiş( evin iki penceresi, çatıda da bir penceresi, tokmaklı bir kapısı, tüten bacası var).. gökyüzünde 3 adet uçan kuş var. evin sol tarafında ortada babası ellerinden tutacak şekilde kendisini ve kardeşini çizmiş. Anne olarak ben ise, evin sağ tarafına çizilmişim ve tek başımayım. kızım, eşim, oğlum sol tarafta; ortada ev var , sağ tarafta ben varım.. sizce ben az mı ilgileniyorum çocuklarımla.. resmi yorumlayabilir misiniz? çok çok teşekkir ediyorum
Merhaba Elif Hanım. Öncelikle sadece yaptıkları resim üzerinden çocuklarla ilgili bir çıkarımda bulunamayız. Bir kanıya varabilmek için çizdikleri resimlerinin yanında kapsamlı bir gözlem ve çalışma gerekebilir. Ancak 6-7 yaş döneminde erkek çocukları için girişimcilik ve sosyal (dış) çevre ile ilişkiler daha fazla önem kazanmaya başlar. Yavaş yavaş yakınları ile olan ilişkisine aralık koyarak kendine olan güvenini sağlamlaştırmaya çalışabilirler. Bazen bu güveni kendilerini yakınlarından uzakta konumlandırarak sağlamaya çalışırlar (bana güven, iyiyim). Bazen de kendileri için daha önemli pozisyonda gördükleri kişiyi ayrı olarak temsil eden bir figürle yansıtabilirler. Tüm bunlar doğal gelişim sürecinin ve yetişkinlik hayatına hazırlığın bir parçasıdır. Ancak daha ciddi ve devam eden sıkıntılar gözlemliyorsanız veya gözlemlemeye başlarsanız lütfen en yakın sağlık kuruluşundan yardım alın. İlginiz için teşekkür ederiz.